Wat gebeurt er met medicijnen tijdens een stroomstoring?
Stroomuitval kan ernstige gevolgen hebben voor medische koelopslag. Van vaccins en bloedproducten tot laboratoriummonsters en temperatuurgevoelige medicijnen, zelfs korte perioden zonder elektriciteit kunnen de veiligheid en effectiviteit in gevaar brengen.
Zoals de recente stroomuitval in Spanje en Portugal liet zien, moeten zorgverleners en onderzoekslaboratoria voorbereid zijn. Hoe kunt u koude opslag veilig houden als de stroom onverwacht uitvalt? En wat moet u doen om te herstellen zodra de stroom terugkeert?
Laten we de antwoorden onderzoeken.
Hoe lang blijft een medische koelkast koud tijdens een stroomstoring?
De meeste medische koelkasten kunnen ongeveer 4 uur koel blijven als de deur gesloten blijft. Diepvriezers kunnen langer meegaan; soms wel 24 uur, afhankelijk van de isolatie en hoe vol het apparaat is.
Deze tijden kunnen variëren en daarom is het belangrijk om de temperatuur tijdens een storing te controleren.
Hoe houd je medicijnen koud als de stroom uitvalt?
Hier zijn een paar snelle stappen die je kunt nemen:
- Houd deuren van koelkast en vriezer zoveel mogelijk gesloten
- Plaats gelpacks, bevroren waterflessen of ijskompressen in de binnenkant om koude massa toe te voegen
- Label eenheden als “Niet gebruiken”.
- Gebruik geïsoleerde koelboxen als je spullen moet verplaatsen
- Schakel bij langere stroomonderbrekingen over op back-upstroom, indien beschikbaar
Wat moet ik doen als een vaccinkoelkast geen stroom meer heeft?
Een stroomstoring hoeft geen bedorven vaccins te betekenen – maar snelle actie is essentieel.
- Houd de deur van de koelkast gesloten om koude lucht vast te houden en de temperatuurstijging te vertragen.
- Controleer je temperatuurlogger om te zien hoe lang de koelkast uit heeft gestaan en of er veilige grenzen zijn overschreden.
- Als de stroom niet snel terug is, verplaats de vaccins dan naar een koelkast met generatorondersteuning of een gevalideerde koelbox.
- Als de temperatuur buiten het bereik kwam, zet de vaccins dan in quarantaine en label ze duidelijk met “Niet gebruiken” totdat ze beoordeeld zijn.
Bij Praxas ondersteunen we cold chain recovery met EasyLog en LogTag dataloggers.
Hoe lang kunnen vaccins uit de koelkast?
Vaccins zijn erg gevoelig. De meeste mogen maar een paar uur uit de koelkast en alleen als de temperatuur binnen het veilige bereik blijft. Als de temperatuur te hoog of te laag wordt, kan het vaccin zijn werkzaamheid verliezen. Je kunt de temperaturen bijhouden met een datalogger voor vaccins.
Neem altijd contact op met uw leverancier of fabrikant voordat u vaccins gebruikt die mogelijk zijn blootgesteld.
Hoe zorg je ervoor dat bloed en laboratoriummonsters veilig blijven tijdens een stroomstoring?
Bloed, plasma en laboratoriummonsters hebben zeer specifieke temperaturen nodig om veilig te blijven. Bloed moet meestal bewaard worden tussen 1-6°C, bloedplaatjes tussen 20-24°C en sommige onderzoeksmaterialen bij ultralage temperaturen zoals -80°C.
Stroomuitval kan deze snel in gevaar brengen. Daarom is het belangrijk om noodstroom paraat te hebben en koelkasten en vriezers te gebruiken die zelfs zonder elektriciteit koud blijven.
Temperatuurloggers Temperatuurloggers zijn essentieel; hiermee kun je meteen zien of er iets mis is gegaan. En als je monsters moet verplaatsen, maken koelers en een duidelijk noodplan het verschil.
Praxas ondersteunt dit met ultralage temperatuur vriezers zoals de Arctiko ULUF MV serie, gemaakt om zelfs de meest gevoelige monsters te beschermen tijdens een storing.
Wat gebeurt er als de stroom uitvalt in het ziekenhuis?
De meeste ziekenhuizen gebruiken noodaggregaten om kritieke apparatuur draaiende te houden tijdens een stroomstoring. Maar zelfs met noodstroom zijn er nog risico’s.
- Kunnen geautomatiseerde medicatiesystemen worden uitgeschakeld? Ja, sommige elektronische uitgiftesystemen kunnen stoppen met werken totdat ze volledig zijn hersteld.
- Kunnen vaccins buiten bereik raken? Absoluut. Elke afwijking in temperatuur brengt vaccins in gevaar.
- Hoe zit het met bloed en plasma? Hier moet dringend aandacht aan worden besteed. Zelfs korte vertragingen kunnen tot verspilling leiden.
De beste manier om deze risico’s te beperken is eenvoudig: houd de temperaturen nauwlettend in de gaten, zorg voor duidelijke SOP’s (Standard Operating Procedures) en zorg ervoor dat het personeel precies weet wat het moet doen als de stroomtoevoer wordt onderbroken.
Hoe herstel je medicijnen na een stroomstoring?
Als er weer stroom is, is het belangrijk om snel, maar voorzichtig te handelen.
- Begin met het noteren van de tijd dat de stroom uitviel en wanneer deze terugkeerde.
- Controleer de temperatuurhistorie met behulp van je logger of de koelkastdisplay om te zien of het veilige bereik is overschreden.
- Markeer aangetaste geneesmiddelen als “Niet gebruiken” totdat je advies hebt gekregen.
- Neem contact op met je leverancier of gezondheidsinstantie om te bevestigen wat kan worden bewaard en wat moet worden weggegooid.
- Houd alles duidelijk bij – dit helpt bij veiligheidscontroles en audits.
Als u PraxasCloud gebruikt, worden uw temperatuurgegevens en waarschuwingen al geregistreerd, waardoor het gemakkelijker wordt om snelle, weloverwogen beslissingen te nemen wanneer elke minuut telt.
Beste praktijken voor het beschermen van medische opslag tijdens stroomuitval
Hier is een snelle checklist:
- Gebruik koelkasten en vriezers van medische kwaliteit
- Noodback-upsystemen installeren (batterij, generator, UPS)
- Houd deuren van koelcellen gesloten tijdens stroomonderbrekingen
- Temperatuur bewaken met Wi-Fi dataloggers (bijv. EasyLog of LogTag)
- Zorg voor personeelstraining en SOP’s voor noodgevallen
- Geïsoleerde transportkoelers klaarmaken voor verhuizing
- Nadat de stroom is hersteld, plaatst u alle blootgestelde items in quarantaine en beoordeelt u ze.
Hoe Praxas kan helpen
Bij Praxas helpen we zorgverleners en laboratoria hun koudeketen te beschermen voor, tijdens en na een stroomstoring. Onze oplossingen omvatten:
Van vaccins en medicijnen tot bloedproducten en onderzoeksmonsters, wij zijn er om uw inventaris veilig te houden, ongeacht wat er met de stroomvoorziening gebeurt.
Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) biedt hier uitgebreide richtlijnen voor gedetailleerde voorschriften voor de opslag en het transport van vaccins, inclusief behandeling tijdens noodsituaties, om de integriteit van vaccins te waarborgen.